Op 12 mei 2020 nam de Belgische Senaat een resolutie aan waarin de aanhoudende praktijk van het met geweld verwijderen van organen van gewetensgevangenen in de Volksrepubliek China, met name van Falun Gong-aanhangers en Oeigoeren, wordt veroordeeld.
Hieronder vindt u de Engelse vertaling van de aangenomen tekst en de inleidende toespraak.
Originele tekst is te vinden op – S. 7-162 https://www.senate.be/www/?MIval=/index_senate&MENUID=22170&LANG=fr
KAN 12, 2020
Voorstel voor een resolutie over het veroordelen van de aanhoudende praktijk van het met geweld verwijderen van organen van gewetensgevangenen in de Volksrepubliek China, met name van Falun Gong-aanhangers en Oeigoeren
(Ingediend door de heer Gaëtan Van Goidsenhoven et al.)
1. TEKST AANGENOMEN IN PLENAIRE ZITTING
De Senaat,
A. gezien het Verdrag tegen foltering en andere wrede, onmenselijke of onterende behandeling of bestraffing van 10 december 1984, geratificeerd door China op 4 oktober 1988;
B. gezien de richtlijnen voor de transplantatie van menselijke cellen, weefsels en organen die zijn gepubliceerd door de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) om de internationale normen voor orgaantransplantatie te verduidelijken;
C. gezien de resolutie van het Europees Parlement van 12 december 2013 over orgaanroof in China (2013/2981(RSP) – P7_TA(2013)0603);
D. gezien de schriftelijke verklaring van het Europees Parlement van 27 april 2016 over het stoppen van orgaanroof bij gewetensgevangenen in China (0048/2016);
E. gezien het rapport "Bloody Harvest/The Slaughter: An Update", gepubliceerd op 22 juni 2016 en herzien op 30 april 2017;
F. gezien de uitspraak van het China Tribunaal van 1 maart 2020, waarin werd geconcludeerd dat gedwongen orgaanoogst in China tot op de dag van vandaag plaatsvindt;
G. gezien de herhaalde inspanningen van België en de Europese Unie om opheldering over de kwestie te krijgen;
H. overwegende dat het VN-Comité tegen Foltering China in 2015 heeft aanbevolen 'een onafhankelijk onderzoek in te stellen om beschuldigingen te onderzoeken dat sommige Falun Gong-beoefenaars mogelijk zijn onderworpen aan de praktijk' [orgaanverwijdering zonder toestemming]; dat tot dusver geen dergelijk onderzoek is verricht;
I. overwegende dat China het Verdrag tegen foltering en andere wrede, onmenselijke of onterende behandeling of bestraffing heeft geratificeerd, maar tot op heden het Facultatief Protocol van 18 december 2002 daarbij niet heeft geratificeerd, dat tot doel heeft een systeem van regelmatige bezoeken door onafhankelijke internationale en nationale instanties naar plaatsen waar mensen van hun vrijheid worden beroofd om foltering en andere wrede, onmenselijke of onterende behandeling of bestraffing te voorkomen (artikel 1);
J. overwegende dat het doden van religieuze of politieke gevangenen om hun organen te verkopen voor transplantatie een flagrante en onduldbare schending van het grondrecht op leven is;
K. overwegende dat China geen informatie vrijgeeft over het aantal executies in het algemeen en het aantal transplantaties in het bijzonder,
Vraag de overheid:
1) Dring er bij China op aan om een permanente uitnodiging te sturen aan de speciale procedures van de Mensenrechtenraad en positief te reageren op de openstaande verzoeken van de speciale VN-rapporteurs en de Hoge Commissaris voor de mensenrechten van de VN om het land te bezoeken om hun onderzoekswerk uit te voeren met met het oog op volledige transparantie over orgaanhandel en -transplantatie;
2) de Europese Unie aanmoedigen haar bezorgdheid te uiten over het probleem van de gedwongen orgaanroof in China, de nodige initiatieven te nemen om onafhankelijk onderzoek naar deze zaak mogelijk te maken, op te roepen tot vervolging van degenen die bij deze misdaad betrokken zijn en op te roepen tot onmiddellijke einde aan deze praktijken;
3) zijn inspanningen voortzetten om China aan te moedigen het Internationaal Verdrag inzake burgerrechten en politieke rechten, het Facultatief Protocol bij het Verdrag tegen foltering, het Internationaal Verdrag voor de bescherming van alle personen tegen gedwongen verdwijning en het Statuut van Rome van het Internationaal Strafhof te ratificeren;
4) China uitnodigen om jaarlijks een gedetailleerd kwantitatief rapport over transplantatie te publiceren in overeenstemming met richtlijn nr. 11 over goudtransplantatie van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO), waarvan China lid is;
5) in het geval dat China, zoals het zich heeft verplicht, aantoont dat het inderdaad heeft toegezegd een nationaal transplantatiesysteem op basis van vrijwillige orgaandonatie op te zetten, om - samen met de Europese Unie en haar lidstaten en met de deelname van internationale experts, gezondheidswerkers en regelgevende instanties – elk advies, expertise en het delen van goede praktijken die de inspanningen van de Chinese regering om een dergelijk systeem op te zetten zouden vergemakkelijken.
Brussel, 12 juni 2020
De voorzitter van de Senaat,
Sabine LARUELLE.
De griffier van de Senaat,
Gert VAN DER BIESEN.
2. SPRAAK GEPRESENTEERD
In 1984 legaliseerde de Volksrepubliek China (hierna “China”) het verwijderen van organen van gevangenen nadat ze waren geëxecuteerd, op voorwaarde dat de gedetineerde of zijn familieleden daar vooraf toestemming voor hadden gegeven. In 2007 verbood China orgaanhandel en in 2015 stopte het formeel met het afnemen van organen van gevangenen die zonder hun voorafgaande toestemming werden geëxecuteerd. Als gevolg van deze hervorming zijn er positieve stappen gezet en vandaag is het transplantatiesysteem officieel gebaseerd op orgaandonaties.
De uitdaging voor China vandaag is de volledige implementatie van deze wet. Er blijven vragen over de realiteit van de transplantatiecijfers die zijn aangekondigd door het Chinese regime, dat geen informatie vrijgeeft over het aantal executies in het algemeen en het aantal transplantaties in het bijzonder. De beschikbare officiële cijfers zouden daarom niet de realiteit weerspiegelen van de voortzetting van grootschalige orgaanroof van niet-instemmende donoren.
Er zijn berichten dat Chinese burgers zijn en nog steeds worden vermoord met het doel hun organen te oogsten, en dat orgaandonatie op niet-consensuele basis plaatsvindt. In oktober 2016 publiceerden David Kilgour, David Matas en Ethan Gutmann het rapport “Bloody Harvest / The Slaughter: An Update” (1), waarin zij enerzijds stelden dat het aantal orgelterugwinningen veel hoger is dan wat wordt gesuggereerd door officiële Chinese overheidsstatistieken (waar de overheid schat dat er jaarlijks ongeveer tienduizend transplantaties plaatsvinden, kunnen de cijfers volgens de auteurs oplopen tot zestigduizend tot honderdduizend). Het rapport suggereert ook dat gewetensgevangenen, waaronder Falun Gong beoefenaars en Oeigoeren, specifiek het doelwit zijn van orgaanroof.
De beoefening van Falun Gong is een zeer oude methode van Qigong (traditionele Chinese oefening en wetenschap van de ademhaling gebaseerd op de kennis en beheersing van de ademhaling en het combineren van langzame bewegingen, ademhalingsoefeningen en concentratie), inclusief energetische meditatie-oefeningen. De drie fundamentele principes zijn authenticiteit, welwillendheid en tolerantie. De Oeigoeren zijn een etnische groep soennitische moslims, een minderheid in China maar een meerderheid in de noordwestelijke provincie Xinjiang. De Oeigoeren spreken Turks en zijn ook aanwezig in Kazachstan, Oezbekistan, Kirgizië en Turkije.
Meer recentelijk heeft het China Tribunaal, onder voorzitterschap van Sir Geoffrey Nice (voorheen hoofdaanklager in het proces tegen Slobodan Milosevic bij het Internationaal Straftribunaal voor het voormalige Joegoslavië), de eerste onafhankelijke juridische analyse uitgevoerd van al het beschikbare bewijsmateriaal met betrekking tot de gedwongen verwijdering organen van gewetensgevangenen in China. Het doel was om vast te stellen of er sprake is van orgaanroof en welke strafbare feiten eventueel zijn gepleegd door de staat of door de staat geaccrediteerde instanties, organisaties of personen in China die mogelijk orgaanroof hebben uitgevoerd. Het Tribunaal deed zijn verkorte uitspraak in juni 2019 en zijn volledige vonnis op 1 maart 2020.
In zijn uitspraak concludeerde het China Tribunaal onder meer dat “gedwongen orgaanroof al jaren op grote schaal in heel China wordt beoefend en dat Falun Gong beoefenaars één – en waarschijnlijk de belangrijkste – bron van voorziening van organen zijn geweest. De gezamenlijke vervolging en medische tests van Oeigoeren zijn recenter en er kunnen te zijner tijd bewijzen komen voor gedwongen orgaanverwijdering bij deze groep. Het Tribunaal heeft geen bewijs dat de belangrijke infrastructuur die verband houdt met de Chinese transplantatie-industrie is ontmanteld en, bij gebrek aan een bevredigende verklaring over de bron van de direct beschikbare organen, concludeert het dat de gedwongen verwijdering van organen tot op de dag van vandaag voortduurt ”.
Het fenomeen van orgaanverwijdering zonder toestemming houdt verband met mensenrechtenkwesties (doodstraf, mishandeling, buitengerechtelijke executies en vermoedens van "orgaanroof" van andere gevangenen, waaronder Falun Gong-beoefenaars), maar het is ook een kwestie van volksgezondheid , aangezien Europese burgers in de verleiding kunnen komen om zich tot clandestiene markten te wenden om organen te vinden die geschikt zijn voor transplantatie. De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO), waarvan China lid is, heeft in 2010 een reeks leidende beginselen voor transplantatie van menselijke cellen, weefsels en organen (2) aangenomen om de internationale normen voor orgaantransplantatie te verduidelijken. Principe nr. 1 vereist toestemming van de donor voor het verwijderen van een orgaan voor transplantatie, Principe nr. 10 vereist de traceerbaarheid van orgaantransplantaties en Principe nr. 11 vereist dat donatieactiviteiten transparant zijn en openstaan voor controle.
De kwestie van de illegale verkrijging van organen trekt regelmatig de aandacht van de internationale gemeenschap. De Europese Unie (EU) heeft de kwestie meermaals aan de orde gesteld en haar bezorgdheid hierover geuit aan de Chinese autoriteiten in de verschillende betrokken fora.
In december 2013 nam het Europees Parlement een resolutie aan over orgaanroof in China (3), waarin het zijn bezorgdheid uitte over geloofwaardige en aanhoudende berichten over systematische, door de staat gesteunde en niet-consensuele orgaanroof van gewetensgevangenen in de Volksrepubliek van China, waaronder een groot aantal Falun Gong-beoefenaars die worden vastgehouden vanwege hun religieuze overtuigingen, evenals leden van andere religieuze of etnische minderheidsgroepen. Hij riep met name de Chinese autoriteiten op om onmiddellijk te stoppen met het afnemen van organen van deze gevangenen en om de speciale VN-rapporteurs inzake foltering en andere wrede, onmenselijke of onterende behandeling of bestraffing en inzake vrijheid van godsdienst of overtuiging toe te staan onderzoek te doen naar orgaantransplantatiepraktijken in China .
In april 2016 heeft het Europees Parlement een schriftelijke verklaring afgegeven over het stoppen van de orgaanroof van gewetensgevangenen in China (4), waarin het de Commissie en de Raad verzocht uitvoering te geven aan de in 2013 aangenomen resolutie van het Parlement en de urgentie en het belang benadrukte van een onafhankelijk onderzoek naar de orgaanroof in de Volksrepubliek China.
In haar Jaarverslag over mensenrechten en democratie in de wereld 2018, aangenomen door de Raad van de Europese Unie op 13 mei 2019, erkende de Europese Unie ook dat “mensenrechtenschendingen en misbruiken tegen personen die tot minderheden behoren, met inbegrip van personen die tot nationale of etnische, religieuze en linguïstische minderheden, zijn in 2018 niet verdwenen. In de loop van het jaar werd duidelijk dat de Chinese autoriteiten enkele honderdduizenden personen die tot minderheidsgroepen behoorden, gedwongen hadden naar interneringskampen te gaan, zogenaamd om hen een beroepsopleiding te geven , om hen in staat te stellen te “ontsnappen aan armoede”, “achterlijkheid” en de “verleidingen” van radicale religieuze overtuigingen (5). Er zijn naar verluidt banden tussen deze kampen en operaties om levende organen te verwijderen voor transplantaties.
Tijdens de Universal Periodic Review (UPR) over China in november 2018 uitte België onder meer zijn bezorgdheid over de vraag of de regering van de Volksrepubliek China van plan was positief te reageren op de openstaande verzoeken om bezoeken van speciale rapporteurs en om het Internationaal Verdrag te ratificeren inzake burgerrechten en politieke rechten, het Facultatief Protocol bij het Verdrag tegen foltering, het Internationaal Verdrag voor de bescherming van alle personen tegen gedwongen verdwijning en het Statuut van Rome van het Internationaal Strafhof.
België heeft ook verschillende publieke verklaringen gesteund die werden afgelegd in het kader van de Mensenrechtenraad en de Algemene Vergadering van de VN in juli en november 2019. Ons land volgt deze situatie dan ook op de voet en aarzelt niet om zijn bezorgdheid te uiten in de verschillende betrokken fora. In het kader van onze bilaterale betrekkingen met China komt dit onderwerp regelmatig aan de orde tijdens vergaderingen, zoals tijdens de recente Belgische economische missie naar China.
Gezien de ernst van het probleem en de aanzienlijke gevolgen op het gebied van respect voor mensenrechten en het behoud van de volksgezondheid, is het dringend nodig om de zichtbaarheid van het fenomeen te vergroten, meer gegevens te verzamelen en ervoor te zorgen dat de wereldburgers niet illegaal worden gedood voor hun organen. Het is daarom van het grootste belang dat ons land zijn inspanningen voortzet en alle beschikbare middelen inzet om ervoor te zorgen dat deze illegale en onmenselijke praktijken niet meer worden gebruikt.
https://endtransplantabuse.org/wp-content/uploads/2017/05/Bloody_Harvest-The_Slaughter-2016-Update-V3-and-Addendum-20170430.pdf
https://www.who.int/transplantation/Guiding_PrinciplesTransplantation_WHA63.22en.pdf?ua=1
https://www.europarl.europa.eu/sides/getDoc.do?type=TA&reference=P7-TA-2013-0603&language=FR&ring=P7-RC-2013-0562
https://www.europarl.europa.eu/sides/getDoc.do?pubRef=-%2F%2FEP%2F%2FNONSGML%2BWDECL%2BP8-DCL-2016-0048%2B0%2BDOC%2BPDF%2BV0%2F%2FFR.
https://www.consilium.europa.eu/media/39343/human-rights-2018-eu-annual-report-adopted.pdf